2022 жылы Шаруашылық (Кинчат) және Аспары қалашықтарында жүргізілген археологиялық зерттеулер
16 Қар 2022
2022 жылғы далалық маусымда «Соңғы ортағасырлардағы Алтын Орданың қалалық мәдениеті. Шаруашылык (Кинчат) және Аспары (XIII-XVI ғғ.) қалашықтарындағы іздеу және археологиялық зерттеулер» гранттық жобасы аясында Шаруашылык (Кинчат) және Аспары қалашықтарында археологиялық қазбалар жүргізілді (жетекші: Рогожинский А.Е.).
Аспары қалашығында 2021 жылы зерттелген 2 қазба аймағынан батысқа қара өлшемдері 10 × 15 м. болатын жаңа 2а қазба салынды. Қазылған аумақта жоғарғы құрылыс қабаттарының қалдықтары анықталды, олар бірнеше бөлмеден тұрады және 1-3 нысандар ретінде белгіленген. 2а қазба аймағынан және қалашықтың беткі қабатынан репрезентативті артефакттар жинағы жиналды: 904 керамика фрагменті, 35 монета, соның ішінде 12 монета қазба аймағынан табылды, 6 жебе ұшы, бұрғы, пышақ жүздері және т.б. жәдігерлер. Монета бойынша мамандардың алдын ала пікірлері бойынша: коллекцияда Солтүстік Сун мен Тан әулеттерінің, Саманидтердің, Қараханидтердің және Әмір Темір дәуірінің монеталары бар. Палеозоологиялық зерттеулер үшін материалдар, 1 және 3 нысандардың екі бөлмесінен радиокарбонды талдау үшін үлгілер алынды.
Шаруашылык қалашығында 1 қазба аймағының солтүстік жағынан 11 х 8 м өлшемді 1а қазба салынды. 2021 жылы зерттелген стратиграфиялық шурфқа (№1) оңтүстік жағынан стратиграфиялық жағдайды нақтылау үшін 2 × 4 м өлшемді қосымша шурф №1а жүргізілді. Стратиграфиялық шурф №1 бойынша палинологиялық үлгілер зерттелді. Табылған материалдар жинағы 619 керамика фрагментінен, тас, темір және мыс бұйымдарынан, 4 монетадан, 2 темір жебе ұшынан тұрады. Қала мен дала арасындағы өзара байланысты зерттеу мақсатында Жамбыл облысының Талас, Мерке және Шу аудандарында барлау жүргізілді. Ортағасырлық көшпелілердің 12 қонысы, 3 қорым, рәсімдік қоршаулар, стелалар мен тас мүсіндер анықталды және құжатталды.
Қазба жұмыстары аяқталғаннан кейін, екі қалашықта да жақсы сақталған шикі құрылымдарды консервациялау жүргізіліп, қазба және шурфтардың топырақпен жабылуы қамтамасыз етілді.
